Viêm xoang khiến nhiều người khổ sở vì những cơn đau nhức, nghẹt mũi, chảy nước mũi dai dẳng. Nhưng bạn có biết, viêm xoang còn có thể gây chảy máu mũi? Hiện tượng này tuy không phổ biến nhưng lại khiến nhiều người lo lắng. Vậy viêm xoang chảy máu mũi là do đâu? Có nguy hiểm không?
Viêm xoang gây chảy máu mũi như thế nào?
Viêm xoang xảy ra khi các xoang cạnh mũi bị viêm nhiễm, sưng phù, gây tắc nghẽn đường thoát dịch nhầy. Tình trạng này tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus phát triển, gây viêm nhiễm nặng hơn.
Chảy máu mũi (chảy máu cam) xảy ra khi các mạch máu nhỏ trong niêm mạc mũi bị vỡ. Trong trường hợp viêm xoang, niêm mạc mũi bị viêm, sưng phù, làm cho các mạch máu trở nên mỏng manh và dễ vỡ hơn. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ chảy máu mũi ở người bị viêm xoang bao gồm:
- Hỉ mũi mạnh: Lực hỉ mũi mạnh có thể làm tổn thương niêm mạc mũi và gây chảy máu.
- Không khí khô: Không khí khô làm khô niêm mạc mũi, khiến các mạch máu dễ vỡ hơn.
- Dị ứng: Phản ứng dị ứng có thể gây viêm nhiễm và sưng phù niêm mạc mũi.
- Nhiễm trùng: Viêm xoang do nhiễm trùng có thể làm tổn thương niêm mạc mũi.
- Chấn thương: Chấn thương vùng mũi có thể gây chảy máu.
- Một số loại thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, aspirin… có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
Triệu chứng của viêm xoang chảy máu mũi
Viêm xoang chảy máu mũi thường biểu hiện bằng sự kết hợp các triệu chứng của viêm xoang và chảy máu cam. Tuy nhiên, mức độ và tần suất chảy máu mũi có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng của viêm xoang và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Triệu chứng viêm xoang
- Đau nhức: Cảm giác đau nhức, áp lực tại vùng xoang bị viêm (xoang trán, xoang hàm trên, xoang sàng trước, xoang sàng sau, xoang bướm). Vị trí đau có thể thay đổi tùy theo xoang bị ảnh hưởng.
- Nghẹt mũi: Khó thở bằng mũi do niêm mạc xoang bị viêm, sưng phù, cản trở luồng không khí.
- Chảy nước mũi: Dịch nhầy từ xoang chảy xuống mũi hoặc xuống họng. Dịch nhầy có thể trong suốt, màu vàng hoặc xanh, đặc hoặc loãng.
- Giảm khứu giác: Khả năng ngửi bị giảm hoặc mất do viêm nhiễm niêm mạc mũi.
- Đau đầu: Đau đầu âm ỉ hoặc dữ dội, thường nặng hơn vào buổi sáng.
- Ho: Ho khan hoặc ho có đờm, đặc biệt là vào ban đêm do dịch nhầy chảy xuống họng.
- Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi, uể oải do viêm nhiễm kéo dài.
- Sốt: Sốt nhẹ hoặc sốt cao, thường gặp trong trường hợp viêm xoang cấp tính do vi khuẩn.
Triệu chứng chảy máu mũi
- Máu chảy ra từ mũi: Máu có thể chảy ra từ một hoặc cả hai bên mũi.
- Lượng máu: Lượng máu chảy có thể khác nhau, từ vài giọt đến chảy thành dòng.
- Màu sắc máu: Máu thường có màu đỏ tươi, nhưng cũng có thể có màu đỏ thẫm nếu máu đã bị ứ đọng trong xoang một thời gian.
- Thời gian chảy máu: Chảy máu mũi thường tự cầm sau vài phút, nhưng cũng có thể kéo dài hơn trong một số trường hợp.
- Các triệu chứng kèm theo:
- Cảm giác ngứa hoặc khó chịu trong mũi.
- Nuốt phải máu (nếu máu chảy xuống họng).
- Chóng mặt, mệt mỏi, da xanh xao (trong trường hợp mất máu nhiều).
Chảy máu mũi do viêm xoang có nguy hiểm không?
Chảy máu mũi do viêm xoang thường không nguy hiểm và tự cầm sau vài phút. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chảy máu mũi có thể kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, gây ra những biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe.
Các trường hợp chảy máu mũi do viêm xoang có thể nguy hiểm:
- Chảy máu ồ ạt, không cầm: Máu chảy nhiều và liên tục, không thể cầm bằng các biện pháp thông thường. Tình trạng này có thể dẫn đến mất máu đáng kể, gây thiếu máu, mệt mỏi, chóng mặt.
- Chảy máu kéo dài: Máu chảy liên tục trong thời gian dài (trên 20 phút), mặc dù đã áp dụng các biện pháp cầm máu.
- Chảy máu tái phát thường xuyên: Chảy máu mũi lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày hoặc trong tuần.
- Chảy máu kèm theo các triệu chứng toàn thân: Chảy máu mũi kèm theo chóng mặt, choáng váng, mệt mỏi, da xanh xao, buồn nôn, nôn, khó thở… Đây có thể là dấu hiệu của mất máu nhiều hoặc các bệnh lý nghiêm trọng khác.
- Nuốt phải nhiều máu: Máu chảy xuống họng và được nuốt vào dạ dày với lượng lớn có thể gây kích ứng dạ dày, buồn nôn, nôn.
- Chảy máu mũi ở trẻ em: Trẻ em bị chảy máu mũi do viêm xoang cần được theo dõi kỹ, vì trẻ dễ bị mất nước và sốc do mất máu.
- Người bệnh đang sử dụng thuốc chống đông máu: Thuốc chống đông máu làm tăng nguy cơ chảy máu và khó cầm máu hơn.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
- Chảy máu mũi không cầm được sau 20 phút áp dụng các biện pháp cầm máu tại nhà.
- Chảy máu mũi nhiều, ồ ạt.
- Chảy máu mũi tái phát thường xuyên.
- Chảy máu mũi kèm theo các triệu chứng toàn thân.
- Nuốt phải nhiều máu.
- Chảy máu mũi ở trẻ em.
- Người bệnh đang sử dụng thuốc chống đông máu.
Biến chứng có thể xảy ra:
- Thiếu máu: Mất máu nhiều có thể dẫn đến thiếu máu, gây mệt mỏi, chóng mặt, da xanh xao.
- Sốc do mất máu: Trong trường hợp mất máu nghiêm trọng, người bệnh có thể bị sốc, biểu hiện bằng tụt huyết áp, da lạnh ẩm, lơ mơ, hôn mê.
- Viêm xoang mạn tính: Chảy máu mũi tái phát nhiều lần có thể là dấu hiệu của viêm xoang mạn tính.
- Các bệnh lý khác: Chảy máu mũi kéo dài có thể là triệu chứng của các bệnh lý nghiêm trọng khác như rối loạn đông máu, ung thư mũi xoang…
Đối tượng dễ bị viêm xoang gây chảy máu mũi
- Người bị viêm xoang mạn tính: Viêm xoang kéo dài làm tổn thương niêm mạc mũi, khiến các mạch máu dễ vỡ hơn.
- Người bị dị ứng: Phản ứng dị ứng gây viêm, sưng phù niêm mạc mũi, làm tăng nguy cơ chảy máu.
- Trẻ em: Trẻ em có niêm mạc mũi mỏng manh hơn người lớn, dễ bị tổn thương và chảy máu.
- Người cao tuổi: Mạch máu ở người cao tuổi thường kém đàn hồi, dễ vỡ hơn.
- Người sử dụng thuốc chống đông máu: Thuốc chống đông máu làm giảm khả năng đông máu, tăng nguy cơ chảy máu mũi.
- Người thường xuyên tiếp xúc với không khí khô: Không khí khô làm khô niêm mạc mũi, khiến các mạch máu dễ vỡ.
- Người có thói quen ngoáy mũi, hỉ mũi mạnh: Những hành động này có thể làm tổn thương niêm mạc mũi và gây chảy máu.
- Người bị rối loạn đông máu: Các bệnh lý rối loạn đông máu làm tăng nguy cơ chảy máu nói chung, bao gồm cả chảy máu mũi.
Chẩn đoán chảy máu mũi do viêm xoang
Để chẩn đoán chính xác chảy máu mũi do viêm xoang, bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau:
- Hỏi bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng bạn đang gặp phải, bao gồm tần suất và mức độ chảy máu mũi, các triệu chứng kèm theo (đau nhức vùng mặt, nghẹt mũi, chảy nước mũi…), tiền sử bệnh viêm xoang, dị ứng, và các loại thuốc bạn đang sử dụng.
- Khám lâm sàng:
- Quan sát: Bác sĩ sẽ quan sát bên ngoài mũi để tìm kiếm các dấu hiệu bất thường như sưng, đỏ, biến dạng.
- Nội soi mũi: Sử dụng dụng cụ nội soi để quan sát bên trong khoang mũi, đánh giá tình trạng niêm mạc mũi, phát hiện các tổn thương, polyp, và các dấu hiệu viêm nhiễm.
- Các xét nghiệm:
- Nội soi mũi: Quan sát trực tiếp niêm mạc mũi, xác định vị trí chảy máu và đánh giá tình trạng viêm xoang.
- Chụp X-quang, chụp CT hoặc MRI: Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh giúp đánh giá cấu trúc xoang, phát hiện các bất thường như viêm xoang, polyp mũi, khối u…
- Xét nghiệm dị ứng: Nếu nghi ngờ chảy máu mũi do dị ứng, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm dị ứng để xác định các dị nguyên gây bệnh.
- Xét nghiệm máu: Trong một số trường hợp, xét nghiệm máu có thể được chỉ định để kiểm tra các chỉ số đông máu, phát hiện các bệnh lý về máu có thể gây chảy máu.
Cách điều trị viêm xoang chảy máu mũi
Viêm xoang chảy máu mũi cần được điều trị theo hai hướng: Cầm máu mũi ngay lập tức và điều trị nguyên nhân gây viêm xoang để ngăn chặn chảy máu tái phát.
Cầm máu mũi
- Ngồi thẳng người, nghiêng đầu về phía trước: Tư thế này giúp máu chảy ra ngoài, tránh chảy xuống họng gây kích ứng hoặc buồn nôn. Tuyệt đối không ngửa đầu ra sau vì có thể khiến máu chảy vào đường thở.
- Bóp nhẹ hai cánh mũi: Dùng ngón tay cái và ngón trỏ bóp nhẹ hai cánh mũi, ngay phía dưới sống mũi, trong khoảng 10-15 phút. Động tác này giúp chèn ép các mạch máu nhỏ đang chảy máu.
- Chườm lạnh: Đắp khăn lạnh hoặc túi chườm đá lên vùng trán và sống mũi. Nhiệt độ lạnh giúp co mạch máu, giảm lưu lượng máu đến vùng mũi và hỗ trợ cầm máu.
- Sử dụng thuốc co mạch: Trong trường hợp chảy máu nhiều hoặc kéo dài, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc co mạch dạng nhỏ mũi (như oxymetazoline, xylometazoline). Thuốc này giúp co các mạch máu nhỏ trong mũi, giảm chảy máu.
Điều trị viêm xoang
Sau khi cầm máu mũi, việc điều trị viêm xoang là rất quan trọng để ngăn chặn chảy máu mũi tái phát. Phác đồ điều trị viêm xoang sẽ được bác sĩ chỉ định dựa trên nguyên nhân gây bệnh (vi khuẩn, virus, dị ứng), mức độ nghiêm trọng và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân.
Các phương pháp điều trị viêm xoang bao gồm:
- Thuốc:
- Thuốc xịt mũi: Corticosteroid dạng xịt mũi giúp giảm viêm, sưng phù niêm mạc xoang, từ đó giảm nghẹt mũi, chảy nước mũi và ngăn ngừa chảy máu mũi tái phát. Một số loại thuốc xịt mũi thông dụng bao gồm fluticasone, mometasone, beclomethasone.
- Thuốc uống:
- Thuốc kháng histamin: Giảm các triệu chứng dị ứng như ngứa, hắt hơi, sổ mũi. Một số loại thuốc kháng histamin thường dùng bao gồm loratadine, cetirizine, fexofenadine.
- Thuốc thông mũi: Giúp giảm nghẹt mũi, ví dụ như pseudoephedrine, phenylephrine.
- Thuốc giảm đau: Paracetamol, ibuprofen giúp giảm đau, hạ sốt.
- Kháng sinh: Viêm xoang do vi khuẩn. Bác sĩ sẽ lựa chọn loại kháng sinh phù hợp dựa trên loại vi khuẩn gây bệnh.
- Rửa mũi: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý giúp làm sạch dịch nhầy, loại bỏ các tác nhân gây kích ứng, giảm viêm và sưng phù niêm mạc mũi xoang. Nên rửa mũi hàng ngày, đặc biệt là vào buổi sáng và buổi tối.
- Phẫu viêm xoang mạn tính, không đáp ứng với điều trị nội khoa, hoặc khi có biến chứng như polyp xoang, u nang xoang. Mục đích của phẫu thuật là mở rộng đường thoát dịch nhầy, loại bỏ các tổ chức viêm nhiễm, giúp xoang thông thoáng.
Điều trị viêm xoang chảy máu mũi đòi hỏi sự kết hợp của các biện pháp cầm máu mũi và điều trị viêm xoang. Việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, kết hợp với chế độ chăm sóc sức khỏe hợp lý sẽ giúp người bệnh kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Phòng ngừa viêm xoang chảy máu mũi
Kiểm soát viêm xoang
- Điều trị dứt điểm viêm xoang: Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, sử dụng thuốc đầy đủ và đúng cách, tái khám định kỳ để kiểm soát bệnh hiệu quả.
- Tránh các tác nhân gây viêm xoang:
- Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như bụi bẩn, phấn hoa, lông động vật.
- Tránh tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá, hóa chất.
- Vệ sinh mũi họng sạch sẽ, súc họng bằng nước muối sinh lý hàng ngày.
- Điều trị các bệnh lý đường hô hấp khác như viêm mũi dị ứng, cảm cúm.
Bảo vệ niêm mạc mũi
- Hỉ mũi đúng cách:
- Hỉ mũi nhẹ nhàng, từng bên một.
- Không ngoáy mũi, không dùng vật cứng để lấy gỉ mũi.
- Dưỡng ẩm niêm mạc mũi:
- Sử dụng nước muối sinh lý để rửa mũi hàng ngày, giúp làm sạch dịch nhầy và giữ ẩm cho niêm mạc.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm không khí, đặc biệt là trong phòng ngủ và khi thời tiết hanh khô.
- Uống đủ nước mỗi ngày.
- Tránh các tác nhân gây khô niêm mạc mũi:
- Hạn chế sử dụng thuốc xịt mũi co mạch trong thời gian dài.
- Tránh tiếp xúc với không khí khô, lạnh, gió mạnh.
Tăng cường sức đề kháng
- Chế độ ăn uống lành mạnh:
- Bổ sung đầy đủ các vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C, vitamin A, kẽm.
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi.
- Hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ uống có cồn.
- Lối sống lành mạnh:
- Tập thể dục thường xuyên.
- Ngủ đủ giấc.
- Quản lý stress hiệu quả.
- Không hút thuốc lá.
Viêm xoang chảy máu mũi là một triệu chứng tuy không phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều phiền toái. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!