Thoái Hóa Cột Sống Có Nguy Hiểm Không?

Thoái hóa cột sống là một bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi. Bệnh gây ra những cơn đau nhức, hạn chế vận động, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Vậy thoái hóa cột sống có nguy hiểm không? Khám phá ngay ở bài viết dưới.

Thoái hóa cột sống có nguy hiểm không?

Thoái hóa cột sống là quá trình lão hóa tự nhiên của cột sống, diễn ra theo thời gian. Sụn khớp và đĩa đệm giữa các đốt sống bị bào mòn, mất nước, dẫn đến giảm khả năng đàn hồi và chịu lực. Các gai xương cũng có thể hình thành, chèn ép vào dây thần kinh và gây đau.

Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn nào của cột sống, nhưng phổ biến nhất là ở vùng cổ và vùng thắt lưng. Tuy thoái hóa cột sống thường không đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nhưng nó tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ra các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe, chức năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Dưới đây là những lý do khiến thoái hóa cột sống được xem là một bệnh lý nguy hiểm:

• Đau mãn tính: Thoái hóa cột sống gây ra những cơn đau dai dẳng, âm ỉ hoặc dữ dội tại vùng cột sống bị tổn thương (cổ, lưng, thắt lưng). Cơn đau có thể lan xuống tay, chân, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, ảnh hưởng đến giấc ngủ, tâm lý và khả năng lao động. Đau mãn tính do thoái hóa cột sống có thể kéo dài dai dẳng, khó kiểm soát hoàn toàn, gây suy giảm chất lượng cuộc sống đáng kể.
• Hạn chế vận động: Sự tổn thương sụn khớp và đĩa đệm khiến cột sống mất đi tính linh hoạt, gây cứng khớp, khó khăn trong việc cúi, ngửa, xoay người, đi lại. Hạn chế vận động không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt mà còn làm giảm khả năng tham gia các hoạt động thể chất, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
• Chèn ép dây thần kinh: Thoát vị đĩa đệm, gai xương hình thành do thoái hóa có thể chèn ép lên rễ thần kinh hoặc tủy sống, gây ra các triệu chứng như:
  • Đau thần kinh tọa: Đau nhức lan dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, từ thắt lưng xuống mông, đùi, cẳng chân, bàn chân.
  • Tê bì, yếu cơ: Cảm giác tê bì, châm chích, yếu cơ ở tay, chân do dây thần kinh bị chèn ép.
  • Rối loạn cảm giác: Giảm hoặc mất cảm giác ở da vùng chi phối bởi dây thần kinh bị chèn ép.
• Rối loạn đại tiểu tiện: Trong trường hợp nặng, thoái hóa cột sống, đặc biệt là thoái hóa cột sống thắt lưng, có thể chèn ép vào tủy sống, gây rối loạn chức năng của bàng quang và ruột, dẫn đến:
  • Khó tiểu, bí tiểu: Mất khả năng kiểm soát việc đi tiểu.
  • Tiểu són, tiểu không tự chủ: Rò rỉ nước tiểu không kiểm soát.
  • Táo bón: Khó khăn trong việc đại tiện.
  • Teo cơ: Chèn ép rễ thần kinh lâu ngày có thể gây tổn thương thần kinh, dẫn đến teo cơ, yếu cơ, làm giảm sức mạnh và khả năng vận động của chi.
• Các biến chứng khác:
  • Gù vẹo cột sống: Thoái hóa cột sống có thể gây biến dạng cột sống, dẫn đến gù, vẹo cột sống.
  • Loãng xương: Thoái hóa cột sống làm tăng nguy cơ loãng xương, khiến xương dễ gãy.
  • Trầm cảm, lo âu: Đau mãn tính và hạn chế vận động do thoái hóa cột sống có thể ảnh hưởng đến tâm lý, gây trầm cảm, lo âu.

Phòng ngừa thoái hóa cột sống

Duy trì cân nặng hợp lý

Trọng lượng cơ thể dư thừa tạo áp lực lớn lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng, thúc đẩy quá trình thoái hóa sụn khớp và đĩa đệm.

• Kiểm soát chỉ số khối cơ thể (BMI): Duy trì BMI trong khoảng 18.5 – 24.9.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ưu tiên thực phẩm giàu canxi, vitamin D, omega-3 và chất chống oxy hóa. Hạn chế đồ ăn nhanh, đồ uống có ga, thức ăn chế biến sẵn.
• Tập thể dục thường xuyên: Kết hợp các bài tập cardio, tăng cường sức mạnh và tăng tính linh hoạt để kiểm soát cân nặng.

Tập thể dục thường xuyên

Vận động thường xuyên giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, đặc biệt là các nhóm cơ cốt lõi, hỗ trợ nâng đỡ cột sống, giảm áp lực lên đĩa đệm và khớp. Đồng thời, tập luyện giúp duy trì sự dẻo dai, linh hoạt của cột sống, cải thiện tư thế và giảm nguy cơ chấn thương.

• Lựa chọn bài tập phù hợp:
  • Các bài tập aerobic cường độ thấp như đi bộ, bơi lội, đạp xe.
  • Yoga, Pilates, Tai Chi giúp tăng cường sự linh hoạt và cân bằng.
  • Các bài tập tăng cường sức mạnh cơ lưng, cơ bụng.
• Tần suất tập luyện: Ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.
• Khởi động kỹ trước khi tập: Tránh các động tác đột ngột, quá sức.

Ngồi làm việc đúng tư thế

Tư thế ngồi sai, cúi gập người trong thời gian dài tạo áp lực lớn lên cột sống cổ và thắt lưng, dẫn đến đau mỏi, thoái hóa cột sống.

• Chọn ghế ngồi phù hợp: Ghế có tựa lưng nâng đỡ cột sống, độ cao phù hợp.
• Giữ lưng thẳng: Cột sống thẳng, vai thả lỏng, hai bàn chân chạm đất.
• Sử dụng gối tựa lưng: Hỗ trợ duy trì đường cong sinh lý của cột sống.
• Thường xuyên thay đổi tư thế: Đứng dậy vận động nhẹ nhàng sau mỗi 30-60 phút ngồi làm việc.

Mang vác nặng đúng cách

Mang vác vật nặng sai cách có thể gây chấn thương và làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống.

• Gần sát vật cần mang: Tránh cúi gập người quá mức.
• Gập gối, giữ lưng thẳng: Sử dụng sức mạnh của chân để nâng vật.
• Chia đều trọng lượng: Mang vác vật nặng bằng cả hai tay.
• Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Xe đẩy, đai lưng… (nếu cần thiết)

Bổ sung canxi và vitamin D

Canxi và vitamin D là hai dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của xương. Bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D giúp tăng mật độ xương, giảm nguy cơ loãng xương và thoái hóa cột sống.

• Nguồn cung cấp canxi: Sữa và các chế phẩm từ sữa, hải sản, rau xanh đậm…
• Nguồn cung cấp vitamin D: Ánh nắng mặt trời, dầu cá, trứng, nấm…

Thoái hóa cột sống là bệnh lý mạn tính, tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ về bệnh, áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh hiệu quả và duy trì một cuộc sống khỏe mạnh.